PHÒNG TRỊ NỨT THÂN, XÌ MỦ, LỞ CỔ RỄ TRÊN CÂY SẦU RIÊNG VỚI LÂN HỮU HIỆU 2 CHIỀU PHOSPHITE

        Khoảng thời tiết mưa nhiều, ẩm độ cao là điều kiện thuận lợi cho Phytophthora gây nứt thân, xì mủ, lở cổ rễ trên cây sầu riêng hoành hành mạnh nhất. Chúng làm cho sầu riêng ban đầu là vàng lá, còi cọc, sau là chết nhanh khiến nhà vườn trở tay không kịp.

     DỊCH BỆNH BÙNG PHÁT

       Phytophthora là đối tượng không xa lạ với các vườn cây ăn trái tuy nhiên khi nói đến giải pháp quản lý và phòng trị đôi khi bà con vẫn còn mơ hồ và chưa tìm ra được một giải pháp thực sự hiệu quả.

Điển hình như vườn sầu riêng ba năm tuổi của chị Diệu ở Cái Bè, Tiền Giang bị Phytophthora tấn công mạnh. Nhiều lần điều trị không dứt, chị đành đốn bỏ cả gốc để hạn chế bệnh lây lan.

Biểu hiện ban đầu chỉ là những vết tươm nước, chảy nhựa nhỏ nên rất khó phát hiện khi vào mùa mưa. Lâu dần khiến vỏ bị nứt, chảy nhựa màu nâu đỏ, trên vết bệnh nhũn nước như bị thối. Khi tách vỏ ra, phần lõi đã chuyển sang màu hồng nhạt đan xen các vết màu tím. Dần dần vết bệnh sẽ lan vào trong bó mạch gây cản trở quá trình vận chuyển nước và dinh dưỡng, làm cho thân, cành bị thiếu chất dẫn đến suy kiệt.

Hình ảnh vết bệnh trên thân cây sầu riêng

Không chỉ gây bệnh trên thân, Phytophthora còn dễ dàng tấn công xuống dưới làm thối và lở cổ rễ. Đây là con đường vận chuyển huyết mạch, nếu bị đứt đoạn ngay đây sẽ nhanh chóng làm cây suy kiệt. Ngoài ra, bộ rễ nằm trong đất rất khó phát hiện, đến khi nhìn rõ triệu chứng thì bệnh đã lây lan nặng, trở tay không kịp.

Hình ảnh vết bệnh ở cổ rễ

Thực tế khi bệnh xâm nhập vào cổ rễ, thân, nách cành sẽ làm cho cây sầu riêng trở nên còi cọc, lá héo, vàng vọt, đứng đọt, sinh trưởng chậm và nặng nhất là chết  cả cây.

   NGUYÊN NHÂN VÀ CƠ CHẾ GÂY HẠI

   Tác nhân gây nứt thân xì mủ, lở cổ rễ sầu riêng có tên khoa học đầy đủ là Phytophthora palmivora. Chúng là một loài vi sinh vật giống nấm, chúng có sức tàn phá thực vật mạnh, được mệnh danh là “kẻ hủy diệt thực vật”.

    Nếu nhầm lẫn mà sử dụng thuốc trừ nấm thông thường sẽ khó lòng tiêu diệt đối tượng khó nhằn này.

     Phytophthora tồn tại nhiều trong đất, lây lan qua nước và gió. Do đó khi quản lý hiệu quả đối tượng này cần áp dụng biện pháp tổng hợp từ thân, lá, cành đến vùng rễ bên dưới.

  Hình ảnh nấm Phytophthora qua kính hiển vi

Con đường xâm nhập:

1. Trên thân cành, nứt thân xì mủ thường xuất hiện trên các vết thương hở do xén tóc, mọt đục cành gây ra, còn được gọi là xì mủ khô.
2. Những vị trí như nách cành, sau lớp rong bám trên thân, hay sau lớp vỏ cây già sần sùi thường dễ đọng nước, tạo ẩm độ cho Phytoph tấn công.
3. Bên dưới gốc gặp pH thấp, đất nén dẽ, tuyến trùng, thối rễ, … cũng là điều kiện dẫn đến tình trạng lở cổ rễ.

   GIẢI PHÁP PHÒNG - TRỊ NỨT THÂN, XÌ MỦ, LỠ CỔ RỄ

Phòng ngừa nứt thân, xì mủ

- Chọn giống: chọn cây giống xanh khỏe, rễ nhiều và trắng, không chọn cây giống để lâu rễ bị thối đen, tuột đầu rễ để tránh đem mầm bệnh vào vườn.

Hình ảnh rễ cây sầu riêng bị hư hại

- Đất sạch bệnh trước khi trồng: Một số vườn cây khi trước trồng các loại như ổi, bưởi, … đây là ký chủ của Phytoph. Để hạn chế mầm bệnh trong đất, bà con nên dùng vôi xử lý trước khi trồng từ 7 - 10 ngày.

- Dinh dưỡng: Khâu bón phân cho cây sầu riêng cũng khá quan trọng. Những vườn thừa đạm luôn được nấm Phytophthora ưa thích bởi nguồn thức ăn nhiều và tính đề kháng kém. Với những vườn cây mới trồng nên đầu tư hữu cơ trong 6 tháng đầu. Những vườn lâu năm luân phiên giữa hữu cơ và phân hóa học, lưu ý khi sử dụng hóa học nên cân bằng các loại dinh dưỡng và không bón quá thừa đạm.

Điều trị nứt thân xì mủ:

Cần khống chế và khoanh vùng hết toàn bộ vết bệnh lại, không để cho chúng có cơ hội lây lan ra những cây lân cận. Đầu tiên tiến hành xới đất và rải vôi quanh gốc sau đó ứng dụng chế phẩm Arigold 620 với thành phần Phosphite lên đến 670 g/l.

Cụ thể thực hiện qua các bước như sau:

1.    Bước 1 - Tưới gốc: Liều 1,5 - 2cc/lít nước. 30 - 40 lít dung dịch/gốc
2.    Bước 2 - quét xì mủ: đối với các vết xì mủ lớn, dùng dao cạo phần vỏ bị hư đi, pha 20cc/lít nước quét đều lên vết bệnh, lặp lại sau 3 ngày
3.    Bước 3 - phun ngừa lây lan: pha 1cc/lít nước phun đều tán lá và đều vườn. Mục đích cô lập mầm bệnh trên cây, không cho chúng lây lan sang cây khỏe.

Hình ảnh chế phẩm Arigold 620

Với cơ chế lân hữu hiệu Phosphite lưu dẫn hai chiều nhập khẩu từ Đức, Arigold 620 sẽ là giải pháp tối ưu cho nhà vườn.

Hiệu lực kéo dài giúp tăng sức đề kháng, làm dày vách tế bào, không cho tác nhân bên ngoài tấn công vào. Từ đó Arigold 620 được xem là giải pháp hoàn hảo giúp nhẹ công, nhẹ chi phí.

KẾT QUẢ

Sau 10 ngày ứng dụng vết bệnh ngừng chảy nhựa, mặt vết thương khô, phần lõi trắng xuất hiện và hai bên da dần kéo lại.

Bên cạnh đó, hiệu ứng tích hợp khi bộ rễ được chữa lành sẽ hấp thu dinh dưỡng tốt, cây đủ chất, cành lá sẽ xanh tốt, khỏe khoắn trở lại. 

Hình ảnh vết bệnh đã khỏi

Hình ảnh cây sầu riêng xanh khỏe, khỏi bệnh

Từ nay nhà vườn sẽ an tâm và tự tin hơn, không còn lo ngại khi ứng dụng giải pháp Arigold 620 điều trị nếu như gặp lại tình trạng nứt, thân xì mủ lần nữa.

Đội ngũ kỹ thuật An Phát Nông xin kính chúc quý anh chú nhà vườn có nhiều sức khỏe, canh tác vườn thuận buồm xuôi gió, sầu riêng phát triển và sinh trưởng tốt!

 Thanh Thoản